Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Atatürk Konferans Salonu’nda “Depreme Dirençli Bir Antalya” bahisli panel düzenlendi.
DHA’nın haberine nazaran, panele Bilim Akademisi Üyesi yer bilimci Prof. Dr. Naci Görür, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği Kısmı Lideri Prof. Dr. Erdem Canbay ve Dr. Yüksek Mühendis Mimar Doğan Hasol, konuşmacı olarak katıldı.
ATSO Başkanı Ali Bahar, panelin açılış konuşmasında, kentte arama-kurtarma merkezi yapılması için çalışma başlattıklarını söyledi.
‘HERKES FAY ÜSTADI OLDU’
Naci Görür, televizyon programlarında sarsıntı konusunda yapılan açıklamaları eleştirdi.
Televizyon programlarında görüşlerini açıklayan akademisyenlerin bilim dünyasında araştırmalar yapmasını öneren Prof. Dr. Görür, “Herkes fay üstadı oldu. O fay mı kırılacak, hangi fay nerede kırılacak, ne vakit üzere kelamlar. Bu mevzular akademisyenlerin işi. Akademisyenler, bunları televizyonda konuşacağına bilim dünyasında müellif, çizer, insanlara yararlı olur. Halk olarak detayları bilmemize gerek yok” dedi.
‘6 ŞUBAT’TAN SONRA TEK TAHLİLİMİZ VAR’
“Kendime kelam verdim. Yıllarca sarsıntı konusunda halkı bilgilendirmeye, bilimsel öngörülerle yaklaşmaya, fısıltı gazetesine inanmamaya, lokal ve merkezi idareleri zelzele konusunda tedbir almaya sevk ettim” diyen Görür, “6 Şubat’tan sonra bizim tek tahlilimiz var. Zelzele dirençli yerleşim alanları oluşturmak. Köyse zelzeleye dirençli köyler, kazaysa zelzeleye dirençli kazalar, kentse zelzeleye dirençli kentler oluşturmak için uğraş vereceğim. İnsanları da bu mevzuda seferber edip, bizi yönetenlere ülkenin bir numaralı gerçeğini anlatacağız” tabirlerini kullandı.
‘ASRIN FELAKETİ ÜZERE TELAFFUZLARI CİDDİYE ALMAYIN’
Maraş merkezli sarsıntıları hatırlatan Prof. Dr. Naci Görür, şunlar söyledi:
“6 Şubat asrın felaketi üzere telaffuzları ciddiye almayın. Bu asırda daha felaketler oldu. Bu sarsıntı bağıra bağıra geldi. Kendini gizlemedi, ansızın gelip de vurmadı. Bu sarsıntının geleceğini yıllardır söylüyoruz. Elazığ sarsıntısından sonra ‘Maraş’a Malatya’ya Çelikhan’a Hatay’a dikkat. Büyük zelzele gelme mümkünlüğü arttı’ dedim. Karşılık kolaydı. Büyük bilim adamı olmaya gerek yok. Yer bilimleri düsturu. Elazığ zelzelesi 6.8 oldu. O fay kırılmamış yerlere kıymetli ölçüde enerjiyi transfer eder. Elazığ, Malatya’ya kadar kırıldıktan sonra batısı Maraş. Sarsıntıda on binlerce insanımız öldü. Cesetleri soğumadan unutuldu, gitti. Ailesinden ölen beşerler da dahil kentinden binlerce meyyitin çıktığı belediye liderleri, valiler, merkezi idare sarsıntıyla yüzleşmedi. Beşerler öldü gittiler, olan ölenlere oldu.”
‘KADER DİYEREK DİNİMİZİ ÇIKARLARI İÇİN KULLANIYORLAR’
Depremin Türkiye’de en kıymetli gündem olduğunu vurgulayan Görür, “Deprem için baht vesaire deniyor. O da kutsal dinimizin çıkarları için kullanım oluyor. Yazgı asla değildir. Dinimizde mukadderat, bilimin gereklerini yaparsın; sonra işi Allah’a bırakırsın. Tedbirini almadan ‘kaderdir’ demek; dinimizi çıkarlar için yanlış kullanmak manasına gelir” diye konuştu.
‘TÜRKİYE’DEN DAHA FAZLA SARSINTI OLAN ÜLKELERDE BEŞERLER ÖLMÜYOR’
Depremin ihmaller nedeniyle afete dönüştüğünü belirten Görür, “Deprem, afet değildir. Zelzelesi afete dönüştüren bizleriz. Birinci beşerler yaşama muhtaçlığı duyuyor, ekseriyetle zelzele jenerasyonlarına gerçek yerleşmişler. Zelzele nesilleri yer yüzünde cennettir. Akarsuyun, sıcak ve soğuk su kaynaklarının, ağaçların olduğu yerdir. Zelzele nesillerinin tamamı öyledir. Başta bilinmemiş lakin sarsıntısı öle öle öğrenmişler. Günümüz dünyasında sarsıntı nesillerinin özellikleri biliniyor ve o jenerasyonda yaşayacaksan; çağdaş beşerler, yerleşim alanlarını bilim ve teknoloji ışığında zelzeleye dirençli yapmış ve ölmüyorlar. Türkiye’de olan sarsıntıdan daha fazlası, diğer ülkelerde oluyor ancak o gün hayat durmuyor, beşerler ölmüyor. Ölse bile tesadüfen ölüyor” dedi.
‘DAĞLIK BÖLGELER TABAN OLARAK SAĞLAM, KÖRFEZDE İŞLER BİRAZ DEĞİŞİYOR’
Antalya’nın jeolojik yapısı ve zelzele riski üzerine görüşlerini belirten Naci Görür, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Antalya’nın jeolojik özelliğinden ötürü kuzeyindeki dağlık bölgeler yer olarak sağlam. Yaşlı kayalar, lakin dinamitle kırarsın. Antalya Körfezi’nde işler biraz değişiyor. Antalya’nın batı kısmında çoklukla sağlam olduğunu düşündüğümüz traverten var. Antalya’nın kıymetli kısmı, bunların üzerine inşa edilmiş. Yer içerisine su girdiğinde işler karışır. Travertenlerin üzerinde olan meskenler, inşaat mühendisliğinin, mimarlığın öngörüldüğü halde yapılırsa sorun yok.”
‘ANTALYA’NIN DOĞU KISMINA DİKKAT EDİLMELİ’
Antalya Körfezi’nin doğusundaki yerleşim yerlerinin taban yapısına dikkat edilmesi gerektiğine dikkati çeken Prof. Dr. Görür, “Antalya Körfezi’nin doğusuna gelince oralarda problemimiz var. Alüvyonlar, yer altı su düzeyi yüksek olan yerler. 5 metre kazıldığında su çıkan yerler. Burada yüksek katlı binaların imali düşünülmeli. Her tabanın depremsellik özelliği var. Killi yerse zelzele dalgasını yediği vakit, sarsıntı tesirini 3-5 kat artırır. Sarsıntıda sıvılaşma yapar, binanız batar. Antalya’da, kentin bulunduğu yerlerde faal fay yok, tabanının büyük kısmı sağlam. Yalnızca doğu kısmına dikkat edilmeli” formunda konuştu.
’24 VİLAYET FAY ÇİZGİLERİ ÜZERİNE KURULU’
Türkiye’de 24 ilin fay sınırları üzerine kurulduğunu lisana getiren Görür, “Antalya’ya yakın Akşehir fay zonu var. Burası büyük sarsıntılar üretme kapasitesine sahip Fethiye-Burdur fay zonu ile Kıbrıs fayı ile ilgisi var. Antalya’nın kuzeyinde göller bölgesinde Beyşehir, Eğirdir, Burdur bölgesinde graben yapılar var. Onlar da önemli sarsıntı üretebilir. Fethiye-Burdur zonu çok önemli. Bunun üzerinde 7.2’ye kadar sarsıntı olmuş. Antalya’ya 90 kilometre uzakta. Akşehir fay zonu 115 kilometre uzaklıkta, bir de Kıbrıs fay zonu 116 kilometre uzakta. Canlı faz 7 ve üzeri zelzele üretirse 100 kilometre alan içerisinde hasara neden olabilir” sözlerini kullandı.
‘ANTALYA’YI DİREKT VURACAK FAY YOK FAKAT ETRAFINDAKİ SARSINTILAR ÖNEMLİ HASAR VEREBİLİR’
1900-2017 yılları ortasında Antalya etrafında 6 üzeri meydana gelen sarsıntılardan bahseden Prof. Dr. Görür, “Antalya’yı direkt doğruya vuracağı fay yok lakin komşularının zelzelesini daima hissedecek. Ondan da kaçamazsınız. Antalya sarsıntı kentidir lakin direkt doğruya üzerinde oturduğu etkin fay yoktur. Kent hudutları içerisinde sorun yok lakin çevreleyen alanlarda 6 ve üzeri sarsıntılar üretecek bölgenin içindedir. Bu komşularda olabilecek büyük sarsıntılar Antalya’ya önemli hasar verebilir” dedi.
‘İSTANBUL’DA 4 MİLYON İNSAN MEVTLE BURUN BURUNA GELEBİLİR’
Depremin heyelanı tetikleyebildiğini anlatan Naci Görür, Antalya’da kimi bölgelerin heyelan oluşumuna yatkın olduğunu söyledi.
Antalya için tsunami riskine dikkati çeken Görür, “Antalya’da tsunami riski olabilir; Helen Kıbrıs yayında. Dalma batma zonları, dünyada tsunami üreten faylardan. Antalya, her vakit tsunamiye maruz kalabilir. Tsunaminin tesiri, deniz düzeyinden yüksekteyseniz gelmez ancak dalga uzunluğunun 10 metreyi bulduğunu düşünün. 10 metre aşağıda olan her yeri kaplar. Sarsıntı tedbirleri alıp, tsunami tabelaları koyarak, nerelerde tesirli olabileceğini belirtmek şart” diye konuştu.
İstanbul’da 90 binden fazla riskli bina bulunduğuna da değinen Prof. Dr. Görür, olası sarsıntıda 4 milyon insanın mevtle burun buruna geleceğini söyledi. (HABER MERKEZİ)