Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı görevine getirilen Alparslan Bayraktar, misyonunu dün Fatih Dönmez’den devraldı.
“Sayın Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu 2053 net sıfır emisyon amacı doğrultusunda güç ve doğal kaynaklar alanında daha büyük bir dönüşüm için yeni bir yatırım ve ıslahat atılımıyla ülkemizin refahına en yüksek katkıyı sağlamak için var gücümüzle sizlerle bir arada çalışacağız. İnanıyorum ki bu sayede bölgesinde güç alanında çok değerli bir aktör olan Türkiye’nin global güç ve maden piyasalarındaki rolünü daha da güçlü hale getireceğiz.”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından seçim öncesinde açıklanan AK Parti’nin seçim vaatleri kapsamında güçte dışa bağımlılığın azaltılması gelecek periyodun öncelikli hususları ortasında yer alıyor.
Türkiye, güçte dışa bağımlılığın azaltılması maksadı çerçevesinde Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı öncülüğünde son yıllarda kamu ve özel dalın güç alanında yaptığı kıymetli çalışma ve yatırımlara tanıklık etti.
Enerjide en büyük dışa bağımlılık kalemi olan doğal gazda bağımlılığın azaltılması doğrultusunda birinci adım 710 milyar metreküplük Karadeniz gazının geçen ay şebekeye verilmesiyle geldi. Günlük 10 milyon metreküple birinci faz üretimi başlayan Karadeniz gazıyla yıllık yaklaşık 3,6 milyar metreküp gaz üretilmesi hedefleniyor.
2022 prestijiyle yaklaşık 53,5 milyar metreküp doğal gaz tüketen ve Tekirdağ ile Kırklareli başta olmak üzere çeşitli alanlardan yıllık yaklaşık 380 milyon metreküp yerli doğal gaz üreten Türkiye, Karadeniz gazının birinci fazıyla birlikte mevcut yerli üretim gaz kapasitesini yaklaşık 4 milyar metreküpe çıkaracak.
Karadeniz gazında ikinci fazda günlük 40, üçüncü fazda ise günlük 60 milyon metreküplük gaz üretim kapasitesinin ise ilerleyen yıllarda devreye alınması bekleniyor.
– Doğal gazda depolama kapasitesi 10 milyar metreküpe çıkarılacak
Türkiye, doğal gaz tüketiminde yerli kaynakların oranını artırırken, doğal gaz depolama kapasitesini de 10 milyar metreküpe ulaştırmak için çalışmalarını sürdürüyor.
Ülkenin güç arz güvenliği alanındaki dev yatırımlarından Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi’nin kapasitesi Aralık 2022’de 4,6 milyar metreküpe çıkarıldı.
Tuz Gölü Yeraltı Doğal Gaz Depolama Tesisi’nde de genişletme çalışmaları devam ediyor. Tamamlandığında tesisin halihazırda 1,2 milyar metreküp olan depolama kapasitesi, 5,4 milyar metreküpe çıkacak.
Türkiye’nin üçüncü Yüzer LNG Depolama ve Gazlaştırma Ünitesi (FSRU) olacak günlük 28 milyon kapasiteli Saros FSRU devreye alınırken, ülkenin günlük gazlaştırma kapasitesi de 150 milyon metreküp düzeyine ulaştı.
Egegaz Aliağa LNG Terminali’nden günlük 40 milyon, Marmara Ereğlisi LNG Terminali’nden günlük 37 milyon, Ertuğrul Gazi FSRU tesisinden günlük 28 milyon ve Tesir Liman FSRU tesisi üzerinden günlük 20 milyon metreküp gaz sisteme verilebiliyor.
Enerjide büyük ölçüde dışa bağımlılığın bulunduğu öbür bir alan ise petrol olarak ön plana çıkıyor. Günlük yaklaşık 1 milyon varil tüketimi bulunan Türkiye, mayıs başında Gabar’da Şehit Aybüke Yalçın Alanında 1 milyar varil yerinde petrol rezervi keşfetti.
Halihazırda günlük 80 bin varil üretimi bulunan Türkiye, Şehit Aybüke Yalçın Alanı’ndan da günlük 100 bin varil petrol üretmeyi, böylece mevcut üretimi 180 bin varile çıkarmayı ve böylelikle mevcut petrol tüketimin yüzde 20’sine yakını yerli üretimle karşılamayı hedefliyor.
Türkiye, karada Gabar ve etrafında, denizde ise Karadeniz’in Ordu, Rize ve Samsun açıklarında petrol arama çalışmalarına yük veriyor. Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki (TPAO), sahip olduğu sismik arama gemileriyle bölgede faaliyetlerini ağırlaştırıyor.
Eski Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, mayısta Ordu açıklarında 1 yıl içinde sondaj çalışmalarına başlayabileceklerini açıklamıştı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı öncülüğünde kamu ve özel bölüm yatırımlarıyla son 5 yılda Türkiye’nin elektrikte kurulu gücü 17 bin megavattan fazla artırılarak 104 bin 695 megavata çıkarıldı.
AK Partinin seçim vaatleri kapsamında kurulu gücün de 2028’de 135 bin megavatı aşması hedefleniyor. Elektrikte kurulu güçte en değerli artış Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin tam kapasite devreye girmesiyle yaşanacak.
İlk reaktörü için geçen ay yakıt getirilen ve resmen nükleer santral statüsüne kavuşan Akkuyu NGS’nin 1 yıl içinde elektrik üretimine başlaması ve kalan 3 reaktörünün birer yıl ortayla 2026’ya kadar devreye alınması planlanıyor.
Santralin, toplam 4 bin 800 megavatlık kapasitesiyle büsbütün devreye girdiğinde Türkiye’nin elektrik muhtaçlığının yüzde 10’unu karşılayacağı öngörülüyor. Bununla birlikte Sinop’a ikinci, Trakya bölgesine üçüncü santralin yapılması konusunda ise çalışmalar sürdürülüyor.
Son yıllarda elektrik üretiminde yenilenebilir güç kaynaklarına da yük veren Türkiye’nin bu alandaki kurulu gücü de toplam kurulu gücün yarısına ulaştı. Kurulu güç, güneşte 10 bin 74, rüzgarda 11 bin 481, hidroelektrik santrallerinde 31 bin 588, biyokütlede ise 1998 megavata ulaştı.
Türkiye, maden kaynaklarından katma kıymetli eser üretme amacı ve “cevherden mücevhere” şiarıyla hem ithalatı azaltmayı hem de ihracata artırmayı hedefliyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, bu kapsamda son aylarda Balıkesir’de Bor karbür tesisini, Eskişehir’in Beylikova ilçesinde ise dünyanın ikinci büyük az toprak elementleri rezervini işlemek üzere pilot tesisi devreye aldı. Bakanlık ayrıyeten kentin Kırka ilçesinde ise pilot lityum tesisi hizmete girdi.
Lityumun endüstriyel çapta işleneceği büyük tesisin de bu yıl temelinin atılması ve yıllık 600 ton üretim yapması hedefleniyor.
Bor karbür, ender madenler ve lityum, uzay ve havacılık alanlarıyla elektrikli araçların bataryaları başta olmak üzere yüksek teknolojili eserlerde kullanılıyor.