Enver GÜLER / İSTANBUL (İGFA) – En yüksek beyin göçü oranına sahip eğitim ve öğretim alanı, yüzde 6,8’le bilişim ve irtibat teknolojileri oldu. Bu alanı, yüzde 4,4’le mühendislik, imalat ve inşaat, yüzde 2,6’yla tabiat bilimleri, matematik ve istatistik izledi.
‘TÜİK’İN ‘BEYİN GÖÇÜ’ İSTATİSKLERİ DEZENFORMASYONDUR’
Bu dataların “yanıltıcı” olduğunu belirten ve geçtiğimiz yıl bu mevzuda rapor hazırlayan SODEV Başkanı Şişman, şu değerlendirmelerde bulundu: “Bu sonuçlar, TÜİK’in istatistiki olarak yaptığı bir dezenformasyondur. Öncelikle biz göçenlerin sayısına değil, toplumdaki göçme eğilimine baktık. Biz ‘imkânınız olsa sarfiyat misiniz?’ diye sorduk. Münasebetiyle bizim elimizdeki bulgularla, TÜİK’in yayınladığı bulgular örtüşmüyor. Pekala, TÜİK bu dezenformasyonu neden yapıyor? Bu değerli bir soru. Seçmen, beyin göçünün, ülkenin hem bugünü hem de geleceği açısından büyük bir sorun teşkil ettiği farkında. İktidar, bu durumun seçmende bir rahatsızlık yarattığını görüyor ve sıkıntıyı itibarsızlaştırmaya çalışıyor. Beşerler, ülkenin en güzel eğitimli, en yeterli üniversitelerinde okuyan gençlerinin kaçarcasına, yurt dışına gittiğinin farkında. Bu husus da aslında tabiplerin göçüyle somutlaştı. Seçmen nezdinde büyük ölçüde tabiplerin göçüyle somutlaştı. Beşerler hastaneye gittiğinde, Türki cumhuriyetlerden gelen, Suriye’den gelen, diğer ülkelerden gelen hekimlere muayene oluyorlar. İsmini bile söylem edemediği hekimlere muayene oluyorlar. Zira bu ülkenin en güzel üniversitelerinde okuyan, en yeterli yetişmiş hekimleri yurt dışına göçmek zorunda kaldı.”
‘TÜİK YİNE ARAŞTIRMA YAPMALIDIR, YOKSA BİZ YAPAR GERÇEK SONUÇLARI PAYLAŞIRIZ’
TÜİK’in yalnızca lisans programı dataları üzerinden bu sayıları hazırladığına işaret eden Şişman, “Her araştırma, makul sınırlıklar içerisinde olur. Burada gördüğüm kadarıyla TÜİK lisans mezunlarına almış ancak bildiğiniz üzere son yıllarda açtıkları tabela üniversiteleri sebebiyle AK Parti iktidarı devrinde lisans mezunu da tam dört katına çıktı. Ben bu araştırmayı bu ülkenin akıl sermayesi olarak gördüğümüz, bu ülkenin entelektüel sermayesi olarak gördüğümüz esaslı, saygın, lise ve üniversitelerden mezunlarla yine yapmalarını bekliyorum. Şayet onlar bu araştırmayı yapmazsa aslında biz yapar, gerçek sonuçları kamuoyuyla paylaşırız. Yalnızca mezun olunan lisans programları üzerinden değil, zira beyin göçünün içerisinde işte master hatta doktora mezunları da var, bunların da katılması lazım. Elbette bu problem ‘gidiyorlarsa gitsinler, buralar boş kalmaz merak etmeyin’ diyen bir akla kurban edilemeyecek kadar kıymetli ve bu sorun buna neden olanların gerçeklikten kopmuş biçimde masa başında tasarladıkları konuta dönüş projeleriyle de çözülemeyecek kadar derin ve çok katmanlıdır” diye konuştu.
‘MEMNUNİYETSİZLİK, ŞAHSÎ BİR MEMNUNİYETSİZLİKTEN TOPLUMSAL BİR MEMNUNİYETSİZLİĞE DÖNÜŞMÜŞ’
Kendi yaptıkları araştırmadan bulgular da paylaşan Şişman, AK Parti seçmeni içerisinde dahi önemli bir oranda yurtdışına yaşamak isteyen kısmın olduğuna dikkat çekerek, “2023’teki araştırmasının en dikkat alımlı birisi o devir konuştuğumuzda eğitimli AK Parti seçmeninin %44’ü, MHP seçmeninde %52’si imkan olursa yurt dışında yaşamak istiyor sonucu çıkmıştı. Yüzde 23 kesimde hayatından hiç mutlu değildi. Biz iştirakçilere genel olarak ‘yaşamınızda ne derece mutlusunuz?’ diye sorduk. ‘Memnunum’ diyenlerin oranı sırf %29.2 idi.. İştirakçilerin yaş ve cinsiyet kırılımlarına nazaran memnuniyet durumlarına baktığımızda da genele yansıyan bir mutsuzluk halini çok açık biçimde görüyoruz. Bu memnuniyetsizlik hali de rastgele bir siyasal görüşe bağlı değil. Ülke topyekûn içerisinde bulunduğu hayattan mutsuz. Ama iktidar seçmeni ile muhalefet seçmeni ortasında elbette farklar gözleniyor. Memnuniyetsizliğin ferdî bir memnuniyetsizlik olmaktan öte, toplumsal bir memnuniyetsizliğe taşındığını da görmüş vaziyetteyiz” halinde konuştu.
‘AK PARTİ SEÇMENİNDEKİ MEMNUNİYETİN SEBEBİ KAYIRMACILIK’
Araştırmalarında fırsat eşitsizliğine dair de önemli bulguların olduğunu anımsatan Şişman, şöyle devam etti: “‘Türkiye’de başarılı biri ne derece yükselebilir? diye sorduk. ‘Yükselebilir’ diyenlerin oranı sadece yüzde 28. ‘Ne derecede fırsat eşitliği var’ diye sorduk. Cevap yok. Bu yüzde 28’lik oran bunu gösteriyor. Yaş kırılımına baktığımızda 30-39 yaş aralığı görece bir meslek sıçraması olma ihtimalinin en yüksek olduğu aralıktır. Bu yaş aralığında bile insanların eşitsizlikle yüzleştiklerini ve inançlarını yitirdiklerini gördük. Siyasi partiler ortasındaki farktan bahsetmiştim az evvel. ‘AK Parti seçmeninde başarılı biri ne derece yükselebilir’ diye sorduğumuzda ‘yükselebilir’ diyenlerin oranı yüzde 44.5 iken, CHP’ye oy verenlerde bu oran yüzde 14.9, DEM Parti’ye oy verenler içerisinde bu oran yüzde 1.9. Yani AK Parti’nin kendi eko çemberinde kurduğu sistemler sayesinde içerisindekiler için daha fazla makama erişmek mümkün. Münasebetiyle o ekosistemdekiler görece daha memnun. Geri kalanlar ise bir o kadar mutsuz. Bu noktada Türkiye’deki nepotizm gerçeği tüm çarpıcılığıyla bir defa daha karşımıza çıkıyor. Kayırmacılığın yarattığı fırsat ve avantajlar sayesinde AK Parti seçmeninde memnuniyet oranının daha yüksek olduğunu açıklıkla görüyoruz. Artık soruyorum; bir siyasi partiye oy verenler içerisinde bu oran yüzde 44.5 iken öbür bir siyasi partiye oy verenler içerisinde bu oran %1.9 ise o ülkede toplumsal adaletten nasıl kelam edilebilir?”
‘MUHALİF SEÇMEN KENDİNİ ÖZGÜR HİSSETMİYOR’
İfade özgürlüğü noktasında da muhalif seçmenin kendisini özgür hissetmediğine dikkat çeken Şişman, “Siyasi niyetlerinizi söz ederken kendinizi ne derece özgür hissediyorsunuz diye sorduk. Özgür hissediyorum diyenlerin oranı yüzde 23.4. MHP’li seçmenlerin içerisinde siyasi kanılarını tabir ederken kendisini özgür hissedenlerin oranı %23.2, AK Parti seçmeninde %42, CHP seçmeninde yüzde 8 ve DEM Parti seçmeninde bu oranı ne biliyor musunuz? Sıfır. Çok acı” dedi.
‘AK PARTİ’NİN YARATTIĞI ÜLKEDE YAŞAMAK İSTEMEYEN AK PARTİ SEÇMENİ, YAŞAMAK İSTEYENDEN DAHA FAZLA’
Asıl sonuçların göçmen eğiliminin baz alınarak yapılması gerektiğine vurgu yapan Şişman, “TÜİK’in bu araştırmayla istatistik olarak bir dezenformasyon yaptığını söylemiştim. Bunun sebeplerinden bir tanesi de bu. Biz göçen sayısına bakmadık, göçme eğilimine baktık. Burada da bu eğilim apaçık ortada. ‘Hayatınızın kalan kısmını yurt dışında geçirme imkanınız olsa sarfiyat misiniz’ diye sorduk. Ülkenin yarısından fazlası imkanı olsa yurt dışına gideceğini tabir ediyoruz. Bugün imkanı olsa hayatının geri kalanını yurt dışında geçirmek isteyen AK Parti seçmenin oranı yüzde 44 iken, MHP seçmeninde bu oran yüzde 52.2. Yani AK Parti’nin yarattığı ülkede yaşatmak istemeyen AK Parti seçmeni, yaşamak isteyenden daha fazla. Sonuç olarak şunu görüyoruz. Çalışan, çalışmayan, iktidar seçmeni, muhalefet seçmeni, neredeyse top birikim herkes gitmek istiyor. Yurt dışı imkanı olarak karşınıza iki seçenek sunulsa hangisini tercih ederdiniz diye sormuştuk. Ayda 10 bin dolar maaşla Suudi Arabistan’da mı yaşamak istersiniz? Ayda 5 bin dolar maaşla İsviçre’de mi yaşamak istersiniz diye sorduk. Ayda 10 bin dolara Suudi Arabistan’da yaşamak isterim diyenlerin oranı yüzde 11.4 iken 5 bin dolar maaşla İsviçre’de yaşamak isterim diyenlerin oranı yüzde 88.6. Yani gördüğünüz üzere beşerler daha yüksek gelir yerine daha düşük gelirle de olsa özgür ve laik bir ülkede yaşamayı tercih ediyor. Düşük gelire karşın özgür ve laik bir ülkede yaşam AK Parti ve MHP seçmenin de hayali” değerlendirmelerini yaptı