Türkiye’deki orman yangınları; suçlu kızılçam mı?

Yangınların geniş alanlara yayılmasında geç müdahalenin yanında kızılçam ağaçlarının dayanıksızlığı ve kozalaklarının uzak alanlara sıçramasının tesiri olduğu savını cevaplayan İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melih Boydak, “Kızılçamlar ormanlarımızın bel direğidir” dedi.

Türkiye’de havaların ısınmasıyla başlayan ve yaz uzunluğu devam eden orman yangınlarıyla uğraş sürüyor. Ege Bölgesi’nde yaklaşık 300 farklı yerde çıkan yangınların nedeniyle ilgili birçok tez lisana getirildi. Cumhuriyet’ten Miyase İlknur‘un sorularını cevaplayan Prof. Dr. Melih Boydak, yangınların geniş alanlara yayılmasında geç müdahalenin yanında kızılçam ağaçlarının dayanıksızlığı ve kozalaklarının uzak alanlara sıçramasının tesiri olduğu tezini cevapladı. Bahse açıklık getiren Boydak’ın açıklamaları şu biçimde,

“Kızılçamlar ormanlarımızın bel direğidir”

“Kızılçamlar ormanlarımızın bel direğidir. Son yıllarda basında kızılçam çeşidimizle ilgili olarak temelsiz tabirlere yer veriliyor. 2021 yılında orman yangınları ile ülkemizde 140 bin hektar orman alanı yandı. O yıl toplumsal medyada, “Marshall Planı’yla ülkemize kolay yanan kızılçamların gönderildiği ve Türkiye’den ABD’ye zeytin ağaçları götürüldüğü, kızılçamın ülkemizde dikilmesini ABD’nin başlattığı” halinde temelsiz tabirler yer aldı. Türkiye’de yangın periyoduna girdiğimiz bu yaz aylarında da basında benzeri sözler yer almaya başladı. Meğer çamlar Anadolu’da jeolojik devirlerden beri ömürlerini sürdürmektedirler. Ünal Akkemik’in, ülkemizde taşlaşmış ormanlardaki odun, yaprak, kozalak, meyve, iğne yaprak ve polen fosil örneklerinde yapılan araştırmaları kapsayan yayınına nazaran, Anadolu’nun birçok yöresinde, 56-34 milyon yıl öncesi devirlerinde bile çam ormanları yayılış yapmaktaydı. Meğer “Marshall Planı” 1948’de imzalandı.”

Yangınların, çam kozalaklarının patlaması nedeniyle geniş alanlara sıçradığı iddiası

Bilimsel ömrümün yarım asrı aşan bir periyodu Akdeniz Bölgesi’nde; kızılçam, sedir ve maki ekosistemlerindeki araştırmalarla geçti. Birçok büyük yangında bulundum ve yangın sonrası orman kurulması için meslektaşlarımla birlikte raporlar hazırladım. Kızılçam kozalağının patlayıp 200- 300 metre uzağa fırlayarak oradaki çam ağaçlarını tutuşturduğunu görmedim. Ömrünü orman yangınları ile geçiren meslektaşlarımdan da duymadım. Yangınlar sırasında, bazen suratı 70-130 kilometreyi bulan rüzgârla taşınan unsurlar; ağaçların yanan iğne yaprakları, küçük sürgünleri ve sürgün kesimleri, yanan ve rüzgârla taşınabilen küçük kabuk modülleri üzere yüzlerce metre uzağa taşınan yanıcı unsurlardır. “Kızılçam, makilerden daha kolay yanmaktadır” sözü de yanlıştır.”

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir